istiklâl Marşı şâiri. Asıl adı Mehmet Ragif olan
Mehmet Akif 1873 yılında İstanbul'da doğdu. Annesi Emine Şerife
Hanım, babası Temiz Tâhir Efendidir. İlk tahsiline Emir Buhâri
Mahalle Mektebinde başladı. İlk ve orta öğrenimden sonra Mülkiye
Mektebine devam etti. Babasının vefâtı ve evlerinin yanması üzerine
mülkiyeyi bırakıp Baytar Mektebini birincilikle bitirdi. Tahsil
hayâtı boyunca yabancı dil derslerine ilgi duydu. Fransızca ve
Farsça öğrendi. Babasından Arapça dersleri aldı.
Zirâat nezâretinde baytar olarak vazife aldı. Üç dört
sene Rumeli, Anadolu ve Arabistan'da bulaşıcı hayvan hastalıkları
tedâvisi için bir hayli dolaştı. Bu müddet zarfında halkla temasta
bulundu. Âkif'in memuriyet hayatı 1893 yılında başlar ve 1913
târihine kadar devam eder.
Memuriyetinin
yanında Ziraat Mektebinde ve Dârulfünûn'da edebiyat dersleri
vermiştir.
1893 senesinde Tophâne-i Âmire
veznedârı M. Emin Beyin kızı İsmet Hanımla evlendi.
Âkif okulda öğrendikleriyle yetinmeyerek, dışarda
kendi kendini yetiştirerek tahsilini tamamlamaya, bilgisini
genişletmeye çalıştı. Memuriyet hayatına başladıktan sonra
öğretmenlik yaparak ve şiir yazarak edebiyat sâhasındaki
çalışmalarına devam etti. Fakat onun neşriyat âlemine girişi daha
fazla 1908'de İkinci Meşrutiyetin îlânıyla başlar. Bu târihten
itibaren şiirlerini Sırât-ı Müstakîm'de yayınlanır.
1920 târihinde Burdur Mebusu olarak Birinci Büyük
Millet Meclisine seçildi. 17 Şubat 1921 günü İstiklâl Marşı'nı yazdı.
Meclis 12 Martta bu marşı kabul etti.
1926
yılından îtibâren Mısır Üniversitesinde Türkçe dersleri verdi.
Derslerden döndükce Kur'ân-ı kerîm tercümesiyle de meşgul oluyordu,
fakat bu sırada siroza tutuldu. Önceleri hastalığının ehemmiyetini
anlayamadı ve hava değişimiyle geçeceğini zannetti. Lübnan'a gitti.
Ağustos 1936'da Antakya'ya geldi. Mısır'a hasta olarak döndü.
Hastalık onu harâb etmiş, bir deri bir kemik
bırakmıştı. İstanbul'a geldi. Hastanede yattı, tedâvi gördü. Fakat
hastalığın önüne geçilemedi. 27 Aralık 1936 târihinde vefat etti.
Kabri Edirnekapı Mezarlığındadır.
Mehmed
Âkif milletini ve dînini seven, insanlara karşı merhametli bir
mizaca sâhip, şâir tabiatının heyecanlarıyla dalgalanan, edebî
bakımdan kıymetli şiirlerin yazarı meşhur bir Türk şâiridir. İstiklâl
Marşı şâiri olması bakımından da "Millî Şâir" ismini almıştır.
Şairin en büyük eseri Safahat genel adı altında
toplanan şiirleri şu 7 kitaptan oluşmuştur:
1.Kitap:
Safahat (1911)
2.Kitap: Süleymaniye Kürsüsünde (1912)
3. Kitap: Hakkın Sesleri (1913)
4. Kitap: Fatih Kürsüsünde (1914)
5. Kitap: Hatıralar (1917)
6. Kitap: Asım (1924)
7. Kitap: Gölgeler (1933).